Zgodnie z polskim prawem spadkowym mieszkanie zapisane w testamencie może mieć wpływ na zachowek, który jest prawem precyzyjnie określonych osób blisko związanych z zmarłym, ale nie objętych spadkiem, do otrzymania określonej części majątku po zmarłym. Zachowek należy się zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy powinny mu przypaść w związku z zachowkiem dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach połowa wartości tego udziału. O zachowek można pozywać dopiero po śmierci spadkodawcy, wcześniej wniesiony pozew o zapłatę zachowku nie odniesie zamierzonego skutku.
Jeśli mieszkanie zostało zapisane w testamencie na rzecz konkretnej osoby, która nie jest spadkobiercą ustawowym (np. partner życiowy, osoba spoza rodziny), to spadkobiercy ustawowi, których roszczenia o zachowek nie pokrył odziedziczony udział w schedzie spadkowej mogą żądać zachowku. W takim przypadku wartość mieszkania zapisanego w testamencie jest brana pod uwagę przy obliczaniu wartości majątku, z którego przysługuje zachowek-należy wartość mieszkania ustaloną według stanu na dzień otwarcia spadku a cen aktualnych uwzględnić przy wyliczaniu substratu zachowku. Podobnie w sytuacji, gdy mieszkanie zostało zapisane w testamencie na rzecz osoby, która jest spadkobiercą ustawowym, np. dziecka. Także wtedy przy ustalaniu wartości należnego zachowku uwzględnia się ten składnik spadku.
Warto zaznaczyć, że przepisy dotyczące spadków i zachowku są złożone, a ich stosowanie może zależeć od indywidualnych okoliczności każdej sytuacji. Dlatego w przypadku konkretnych pytań lub wątpliwości warto skorzystać z pomocy adwokata, który specjalizuje się w prawie spadkowym. Zachowek od mieszkania to nic innego jak potoczne określenie sytuacji, w której przy ustalaniu wartości zachowku adwokat ocenia czy darowizna mieszkania lub przepisanie mieszkania w testamencie także, kiedy występuje testament na wnuka z pominięciem dzieci daje podstawy według prawa spadkowego na zasądzenie przez sąd zachowku. Nawet w tak oczywistych przypadkach jak darowizna mieszkania czy przepisanie mieszkania w testamencie z pominięciem dzieci czy testament na wnuka z pominięciem dzieci, zachowek w tym potocznie zwany zachowek od mieszkania nie zawsze będzie się należał. Zasądzenie przez sąd tytułem zachowku należnych kwot zawsze zależy od konkretnych okoliczności sprawy.
Potoczne określenie jak zachowek od mieszkania formalnie oznacza konieczność uwzględnienia przekazanego w testamencie mieszkania przy wyliczaniu substratu zachowku lub uwzględnienie wartości mieszkania, którego prawo własności zostało przeniesione w darowiźnie. Przy wliczaniu przez adwokata należnego uprawnionemu zachowku, także tzw. zapis nieruchomości w testamencie nie pozostaje obojętny i ma wpływ na wartość przewidzianego w prawie spadkowym zachowku. W przypadku, kiedy jedno z dzieci zostanie obdarowane przez ojca lub matkę z pominięciem pozostałego rodzeństwa, wtedy pominiętym dzieciom lub czasem ich zstępnym należy się zachowek, podobnie, kiedy występuje testament na wnuka z pominięciem dzieci spadkodawców. Są wyjątki, kiedy zachowek pomimo powyższego nie będzie się należał, jednak to adwokat zajmujący się prawem spadkowym jest w stanie określić, czy zachowek będzie należny, czy sąd finalnie oddali powództwo.
Oczywistym jest, że zachowek nie należy do powszechnie znanych instytucji prawa spadkowego. Wszelkie czynności prawne, które potocznie klienci u adwokata określają jako np. przepisanie mieszkania w testamencie, zachowek od mieszkania, pytając o mieszkanie zapisane w testamencie a zachowek czy darowiznę mieszkania a zachowek, najczęściej oznaczają dla adwokata specjalizującego się w prawie spadkowym konieczność dokonania oceny, czy w wyniku darowizny mieszkania czy zapisania mieszkania w testamencie z pominięciem dzieci lub zapisania mieszkania w testamencie z pominięciem żony lub męża powstaje obowiązek zapłaty zachowku. Aby uzyskać odpowiedź niezbędne jest poznanie nie tylko okoliczności zapisania mieszkania w testamencie czy dokonania darowizny mieszkania z np. pominięciem rodzeństwa, ale także wnikliwe poznanie okoliczności dotyczących tych czynności prawnych, ustalenie czy były inne darowizny oraz zweryfikowanie losów innych składników, jakie zmarły pozostawił w spadku.
do każdej ze spraw
w pozytywnym zakończeniu sporów sądowych
prawna na każdym etapie postępowania sądowego
